Dukan Diyeti, 1970’ lerde Fransız doktor Pierre Dukan tarafından oluşturulan düşük karbonhidratlı, yüksek proteinli kilo verdirmeyi amaçlayan bir programdır. Ketojenik ve Atkins gibi diğer düşük karbonhidratlı diyetlerin aksine, Dukan diyetinde yağ tüketimi de çok düşüktür. Dukan felsefesinde yağlar karbonhidratlardan kötüdür ve sağlık için tehlike oluşturur.
Dukan aç olduğunuzda kilo vermediğinizi söyler ve tokluğu arttıran yağsız proteinlere dayalı 4 aşamadan oluşan bir program sunar. İlk iki aşamada (Atak ve Seyir) kilo verdirmeyi, diğer aşamalarda (Güçlendirme ve Koruma) verdiğiniz kiloyu korumayı hedefler.
Aşama 1: Atak
Dukan diyetinin ilk aşamasıdır. Ne kadar kilo vermeniz gerektiğine bağlı olarak 2-7 gün sürer. Sınırsız yağsız protein, sınırlı az yağlı süt, az miktarda zeytinyağı ve günde 1.5 yemek kaşığı yulaf kepeği yiyebilirsiniz. Diyette bu ‘Saf Protein’ günü olarak geçer. 6-8 bardak su içmenizi tavsiye eder.
Aşama 2: Seyir
Bu aşama diyetin 2. günü veya 8. günü başlar ve bir yıla kadar sürebilir.
Seyir Aşaması sırasında, yeşillikler, brokoli, karnabahar, biber, salatalık ve mantar gibi belirli sebzeler eklenmiş olarak atak aşamasındaki yiyecekleri yemeye devam etmeyi amaçlar. Ayrıca yulaf kepeği günde 2 yemek kaşığı olarak arttırılacaktır.
Aşama 3: Güçlendirme
Dr. Dukan’ın “gerçek kilonuz” dediği kiloya ulaştığınızda, bu aşama başlar. Bu sürenin uzunluğu, kaybettiğiniz ağırlık miktarına bağlıdır ve her kilogram için beş gün gerektirir.
Güçlendirme aşaması sırasında, daha önceki iki evredeki gibi yemeye devam edilir ve küçük porsiyonlarda meyve, ekmek, nişasta, peynir, diğer et kesimleri ve şarap eklenebilir. Ayrıca yulaf kepeği günde 2.5 yemek kaşığı kadar artacaktır. Haftada bir gün, atak aşaması menüsünü takip edilip bir “Saf Protein” günü olarak yapılır.
Aşama 4: Koruma
Güçlendirme fazında uygulanan kuralları içermektedir fakat o fazdan farklı olarak koruma fazında daha serbest günler olabilmektedir. Yulaf kepeği günde 3 yemek kaşığına çıkmaktadır. Kilo sabit olduğu sürece bu süreç diğer fazlara göre daha serbesttir.
Dukan Diyeti yemek zamanlaması gerektirmez, ancak farklı yiyecekleri belirli günlerle sınırlar.
DUKAN DİYETİ SAĞLIK İÇİN RİSKLİ MİDİR?
Çok fazla protein tüketmeyle ilgili temel endişe, karaciğerlerimizin ve böbreklerimizin protein metabolizmasının yan ürünlerini işlemek için daha fazla çalışması gerektiğidir ve ne kadar proteinle baş edebileceklerinin bir sınırı vardır.
Dr. Dukan, çok fazla su içmenin bu sorunu halledeceğini söylüyor, ancak bunu desteklemek için herhangi bir referans sunmuyor.
Dukan Diyeti ile ilgili bir diğer temel endişe, yeterli beslenmeyi zorlaştırabilecek çeşitli yiyecekleri kısıtlamasıdır. Kilo verme evresindeki günlerin yaklaşık yarısı saf proteindir, sebzeye izin verilmez. Bu nedenle birçok vitamin, mineralden fakir beslenilir. Planda takviyeler önerilir, ancak sağlıklı beslenmede (özel durumlar hariç) ek takviye gerekli değildir.
Ek olarak düşük karbonhidratlı diyetler uyuşukluk, ağız kokusu, ağız kuruluğu, kabızlık yaşatabilir.
Son olarak, Dukan gibi yüksek proteinli diyetlerin çevre üzerindeki etkisi konusunda artan bir endişe vardır. Bitki bazlı diyetler daha az gaz emisyonu üretir ve protein bazlı bir diyetten daha az etkiye sahiptir. Bu nedenle, birçok çevreci daha az et ve daha fazla bitki bazlı gıda yenmesi gerektiği söylemektedir.